Phồng đĩa đệm: Nguyên nhân, mức độ nguy hiểm và cách điều trị

Phồng đĩa đệm là tình trạng tổn thương cột sống thường gặp, gây ra những cơn đau khó chịu và tiềm ẩn nguy cơ nghiêm trọng nếu không được điều trị kịp thời. Nguyên nhân gây phồng đĩa đệm rất đa dạng. Bài viết sẽ cung cấp thông tin chi tiết về triệu chứng, phân biệt với thoát vị đĩa đệm, và các phương pháp điều trị hiệu quả giúp cải thiện chất lượng cuộc sống.

Phồng đĩa đệm là gì?

Phồng đĩa đệm là tình trạng xảy ra khi đĩa đệm nằm giữa các đốt sống bị biến dạng, nhưng lớp bao xơ bên ngoài vẫn chưa bị rách. Sự lồi ra của đĩa đệm có thể chèn ép vào các dây thần kinh xung quanh. Từ đó dẫn đến cảm giác đau nhức, tê bì, hoặc suy giảm khả năng vận động.

Phồng đĩa đệm là một vấn đề phổ biến, đặc biệt ở những người từ 30 tuổi trở lên. Tình trạng này thường xuất hiện ở vùng thắt lưng và cổ, là hai khu vực chịu áp lực nhiều nhất của cột sống. Nếu không được điều trị sớm, phồng đĩa đệm có thể tiến triển thành thoát vị đĩa đệm, làm tăng nguy cơ tổn thương dây thần kinh và gây ra những biến chứng nặng nề hơn.

Triệu chứng của phồng đĩa đệm

Triệu chứng của phồng đĩa đệm có thể khác nhau tùy thuộc vào vị trí đĩa đệm bị ảnh hưởng.

• Đau lưng dưới:

Cảm giác đau nhức, đặc biệt khi cúi người hoặc nâng vật nặng.

• Đau lan xuống chân:

Đau có thể lan từ lưng xuống chân, gây ra cảm giác tê bì hoặc ngứa ran. Triệu chứng này thường được gọi là đau thần kinh tọa (sciatica).

• Đau cổ và vai:

Nếu phồng đĩa đệm xảy ra ở vùng cổ, người bệnh có thể cảm thấy đau ở vai và cổ, kèm theo cảm giác yếu hoặc tê ở các ngón tay.

• Giảm khả năng vận động:

Một số người có thể gặp khó khăn trong việc di chuyển hoặc cảm thấy cứng khớp.

• Triệu chứng nghiêm trọng:

Nếu có dấu hiệu mất kiểm soát bàng quang hoặc ruột, cần tìm kiếm sự chăm sóc y tế ngay lập tức, vì đây có thể là dấu hiệu của biến chứng nghiêm trọng.

Việc nhận diện sớm các triệu chứng này có thể giúp người bệnh điều trị kịp thời và hiệu quả hơn.

Nguyên nhân gây phồng đĩa đệm

Bệnh lý có thể bắt nguồn từ nhiều yếu tố khác nhau, ảnh hưởng đến chức năng của cột sống. Dưới đây là một số nguyên nhân gây phồng đĩa đệm phổ biến:

Lão hóa tự nhiên

Khi cơ thể già đi, đĩa đệm dần mất nước và trở nên kém đàn hồi, dẫn đến tình trạng thoái hóa và dễ bị phồng hơn. Đây là quá trình tự nhiên của cơ thể mà không thể tránh khỏi.

Chấn thương cột sống

Các va chạm hoặc tai nạn như ngã, tai nạn xe cộ, hay các hoạt động thể thao quá sức có thể gây tổn thương đĩa đệm, khiến đĩa bị lồi ra ngoài.

Làm việc sai tư thế

Những người ngồi làm việc lâu mà không có sự hỗ trợ đúng cách cho cột sống, hoặc thường xuyên cúi gập, xoay vặn đột ngột cũng có nguy cơ cao bị phồng đĩa đệm.

Căng thẳng quá mức lên cột sống

Thường xuyên mang vác vật nặng hoặc thực hiện các công việc có liên quan đến nâng đỡ cơ thể cũng tạo áp lực lớn lên đĩa đệm, gây ra sự biến dạng và tổn thương.

Yếu tố di truyền

Một số người có cấu trúc cột sống yếu hơn do di truyền, làm tăng nguy cơ mắc bệnh liên quan đến đĩa đệm.

Thừa cân, béo phì

Trọng lượng cơ thể lớn tạo áp lực liên tục lên cột sống. Từ đó dẫn đến sự thoái hóa nhanh hơn và có thể làm đĩa đệm phồng ra ngoài.

Thói quen sinh hoạt không lành mạnh

Hút thuốc lá làm giảm lưu lượng máu đến đĩa đệm, khiến đĩa dễ bị thoái hóa. Bên cạnh đó, việc thiếu vận động cũng làm giảm sự linh hoạt và sức bền của cột sống.

Phân biệt thoát vị đĩa đệm và phồng đĩa đệm

Mặc dù phồng đĩa đệm và thoát vị đĩa đệm thường bị nhầm lẫn, nhưng chúng là hai tình trạng khác nhau. Phồng đĩa đệm là giai đoạn nhẹ hơn. Trong đó nhân nhầy vẫn nằm trong bao xơ, nhưng đã bị đẩy ra ngoài một phần. Ngược lại, thoát vị đĩa đệm xảy ra khi bao xơ bị rách hoàn toàn, cho phép nhân nhầy tràn ra ngoài, gây áp lực lên các dây thần kinh và tủy sống. Do đó, triệu chứng và mức độ nghiêm trọng của hai tình trạng này có thể khác nhau. Việc hiểu rõ sự khác biệt này có thể giúp người bệnh nhận diện và điều trị đúng cách.

Phồng đĩa đệm có nguy hiểm không?

Phồng đĩa đệm gây ra những hậu quả nghiêm trọng nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Tình trạng này thường tạo áp lực lên các dây thần kinh xung quanh, dẫn đến các cơn đau lưng mãn tính, tê bì, yếu cơ. Một số trường hợp nặng, bệnh lý còn có thể làm mất khả năng vận động. Khi áp lực thần kinh kéo dài, tổn thương không thể phục hồi ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống. Đặc biệt, phồng đĩa đệm có nguy cơ chuyển biến thành thoát vị đĩa đệm, làm tình trạng bệnh trở nên phức tạp và khó điều trị hơn.

Phương pháp điều trị phồng đĩa đệm

Điều trị nội khoa

• Thuốc giảm đau và kháng viêm: Các thuốc như Ibuprofen, Naproxen hoặc thuốc kháng viêm không steroid (NSAIDs) được sử dụng để giảm cơn đau và viêm nhiễm xung quanh vùng bị ảnh hưởng. Bác sĩ có thể kê đơn thuốc giãn cơ hoặc thuốc giảm đau mạnh hơn trong các trường hợp nặng.
• Vật lý trị liệu: Các bài tập luyện được thiết kế riêng giúp tăng cường sức mạnh cơ bắp, cải thiện sự linh hoạt và giảm áp lực lên đĩa đệm. Phương pháp này bao gồm các bài tập kéo giãn, xoa bóp, và các kỹ thuật hỗ trợ cột sống như liệu pháp laser hoặc điện xung.

Can thiệp y tế

• Tiêm steroid: Tiêm corticosteroid vào khu vực xung quanh đĩa đệm bị tổn thương giúp giảm sưng và viêm hiệu quả. Phương pháp được áp dụng khi các biện pháp điều trị nội khoa không có kết quả như mong đợi.
• Các phương pháp phẫu thuật: Khi các triệu chứng trở nên nghiêm trọng hoặc gây ảnh hưởng lớn đến khả năng vận động, phẫu thuật có thể được cân nhắc. Các lựa chọn phẫu thuật bao gồm cắt bỏ một phần hoặc toàn bộ đĩa đệm để giảm áp lực lên dây thần kinh, hoặc làm cứng cột sống để ổn định cấu trúc cột sống.

Biện pháp phòng ngừa

Để ngăn ngừa phồng đĩa đệm, việc duy trì một lối sống lành mạnh là rất quan trọng:

• Duy trì tư thế đúng:

Khi ngồi, đứng, hoặc nâng vác vật nặng, luôn giữ thẳng lưng. Bên cạnh đó cũng cần sử dụng đúng kỹ thuật để tránh tổn thương cột sống.

• Tập luyện thường xuyên:

Các bài tập như bơi lội, hoặc yoga giúp tăng cường cơ lưng và giữ cho cột sống dẻo dai.

• Kiểm soát cân nặng:

Duy trì cân nặng hợp lý để giảm áp lực lên cột sống, đặc biệt là vùng lưng dưới.

• Bỏ thuốc lá:

Hút thuốc làm giảm lưu lượng máu đến đĩa đệm, tăng nguy cơ thoái hóa và chấn thương cột sống.

• Chế độ ăn uống cân bằng:

Bổ sung đầy đủ canxi và vitamin D để giúp xương chắc khỏe, ngăn ngừa vấn đề về đĩa đệm.

Phòng khám Vietlife là một trong những địa chỉ uy tín trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe. Với đội ngũ PGS, TS, BS đầu ngành trong lĩnh vực thần kinh đã điều trị thành công cho hàng nghìn bệnh nhân gặp phải các vấn đề về cột sống như thần kinh, cột sống, cơ xương khớp, ung thư,…giúp người bệnh duy trì sức khoẻ và nâng cao chất lượng cuộc sống.

Đặt lịch khám ngay để được thăm khám trực tiếp bởi các bác sĩ chuyên khoa hàng đầu tại Phòng khám Vietlife. Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY.