Ung thư vòm họng là một trong những bệnh ung thư phổ biến và nguy hiểm, ảnh hưởng đến sức khỏe của nhiều người. Theo báo cáo của Global Cancer Observatory (GLOBOCAN) 2022, bệnh đứng trong top các loại ung thư có tỷ lệ mắc cao tại nhiều quốc gia, đặc biệt ở khu vực Đông Nam Á. Các số liệu cho thấy Việt Nam có tỷ lệ mắc khá cao, đặc biệt là ở nam giới. Việc hiểu rõ về ung thư vòm họng và các yếu tố nguy cơ có thể giúp bạn phòng tránh và phát hiện bệnh sớm.
Ung thư vòm họng là gì?
Đây là bệnh lý ác tính xảy ra ở vòm họng, phần tiếp giáp giữa họng và khoang mũi. Vòm họng nằm ở phía sau mũi và trên cổ họng, bao gồm các cấu trúc như amidan vòm và các hạch bạch huyết. Bệnh thường bắt đầu từ các tế bào biểu mô niêm mạc trong khu vực này và có thể phát triển thành khối u ác tính.
Giải Phẫu Vòm Họng
Vòm họng được chia thành ba phần chính:
- Vòm mũi họng (phía sau khoang mũi)
- Vòm miệng họng (phía sau miệng)
- Vòm thanh quản họng (khu vực liên quan đến thanh quản)
Các cấu trúc này giúp truyền tải không khí và thức ăn từ miệng xuống dạ dày và từ mũi xuống phổi. Khối u có thể ảnh hưởng đến bất kỳ khu vực nào của vòm họng, gây khó khăn trong việc ăn uống và hô hấp.
Ai Thường Mắc Bệnh Ung Thư Vòm?
Mặc dù bệnh có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, nhưng bệnh thường gặp ở người trưởng thành, đặc biệt là nam giới. Theo thống kê, tỷ lệ mắc bệnh cao nhất là ở độ tuổi từ 40 đến 60. Các quốc gia Đông Nam Á, trong đó có Việt Nam, có tỷ lệ mắc ung thư vòm họng cao nhất trên thế giới.
Ngoài yếu tố tuổi tác và giới tính, những người có tiền sử gia đình mắc ung thư vòm họng hoặc những người sống trong môi trường ô nhiễm cũng có nguy cơ mắc bệnh cao.
Yếu Tố Nguy Cơ Dễ Mắc Bệnh Ung Thư Vòm
Có nhiều yếu tố nguy cơ có thể làm tăng khả năng mắc bệnh, bao gồm:
Virus Epstein-Barr (EBV)
Đây là một trong những yếu tố nguy cơ lớn nhất đối với ung thư vòm họng. EBV là một loại virus gây bệnh cảm lạnh thông thường nhưng khi nhiễm lâu dài, nó có thể gây ra ung thư vòm họng.
Virus HPV (Human Papillomavirus)
là một nhóm virus có thể gây ra nhiều vấn đề sức khỏe, bao gồm mụn cóc sinh dục và ung thư. Tuy nhiên, không phải tất cả các loại HPV đều có nguy cơ gây ung thư. Một số chủng virus HPV, đặc biệt là HPV tuýp 16 và 18, đã được chứng minh có liên quan đến ung thư ở nhiều khu vực của cơ thể, bao gồm ung thư cổ tử cung , ung thư hậu môn, và ung thư vòm họng
Hút thuốc lá và uống rượu
Những thói quen này làm tăng nguy cơ mắc bệnh. Hút thuốc và uống rượu có thể gây hại cho các tế bào niêm mạc, dẫn đến sự phát triển của tế bào ung thư.
Ô nhiễm môi trường:
Các yếu tố ô nhiễm không khí như khói bụi, hóa chất độc hại trong môi trường sống có thể gây tổn thương tế bào trong vòm họng, làm tăng nguy cơ ung thư.
Chế độ ăn uống không hợp lý
Các thực phẩm có chứa chất bảo quản, chất tạo màu và gia vị không tốt có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của vòm họng, đặc biệt nếu sử dụng lâu dài.
Nhiễm vi khuẩn Helicobacter pylori
Vi khuẩn này có thể gây viêm nhiễm dạ dày và được liên kết với một số loại ung thư, trong đó có ung thư vòm họng.
Dấu Hiệu Mắc Bệnh Cần Lưu Ý
Khi mắc ung thư vòm họng, người bệnh thường gặp phải một số triệu chứng nhất định. Tuy nhiên, những dấu hiệu này thường xuất hiện muộn khi bệnh đã phát triển. Các dấu hiệu phổ biến bao gồm:
- Đau họng kéo dài: Cảm giác đau rát, khó chịu ở cổ họng là dấu hiệu thường thấy khi bị ung thư vòm họng.
- Khó nuốt và đau khi nuốt: Người bệnh có thể gặp khó khăn trong việc nuốt thức ăn, đôi khi cảm thấy như có vật cản trong cổ họng.
- Khó thở: Ung thư vòm họng có thể làm tắc nghẽn đường hô hấp, gây khó khăn trong việc thở.
- Ho khan kéo dài: Một số bệnh nhân mắc ung thư vòm họng có thể ho kéo dài mà không có lý do rõ ràng.
- Chảy máu mũi hoặc ho ra máu: Đây là triệu chứng có thể xuất hiện khi khối u gây tổn thương mạch máu trong vòm họng.
- Sưng hạch bạch huyết: Các hạch bạch huyết ở cổ có thể sưng to, đây là dấu hiệu cảnh báo bệnh có thể đã di căn.
Nếu bạn gặp bất kỳ dấu hiệu nào trên, cần đi khám ngay để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Cần Làm Gì Khi Có Yếu Tố Nguy Cơ Ung Thư Vòm?
Khi có yếu tố nguy cơ mắc ung thư vòm họng, bạn cần chủ động thực hiện các biện pháp phòng ngừa và tầm soát để phát hiện bệnh sớm. Dưới đây là một số điều cần làm:
- Khám sức khỏe định kỳ: Việc khám sức khỏe định kỳ giúp phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường của cơ thể,. Nếu có yếu tố nguy cơ, bạn cần khám và tầm soát ung thư thường xuyên hơn.
- Thay đổi lối sống: Hạn chế hút thuốc, uống rượu và tiếp xúc với môi trường ô nhiễm. Điều này giúp giảm nguy cơ mắc ung thư vòm họng.
- Ăn uống lành mạnh: Bổ sung các thực phẩm giàu vitamin, khoáng chất và hạn chế thực phẩm chế biến sẵn để duy trì sức khỏe tốt cho vòm họng.
- Vệ sinh miệng và răng miệng: Đảm bảo vệ sinh miệng sạch sẽ, tránh vi khuẩn và vi rút gây hại cho vùng họng.
Các Bước Tầm Soát Ung Thư Vòm Tại Phòng Khám Đa Khoa Vietlife
Tại phòng khám đa khoa Vietlife, quy trình tầm soát được thực hiện theo các bước sau:
- Khám lâm sàng: Bác sĩ sẽ hỏi về tiền sử bệnh và các triệu chứng bạn đang gặp phải. Việc thăm khám trực tiếp giúp bác sĩ phát hiện những dấu hiệu ban đầu của bệnh.
- Chẩn đoán hình ảnh: Để phát hiện các khối u, bác sĩ có thể yêu cầu bạn làm chẩn đoán hình ảnh như X-quang, CT scan hoặc MRI.
- Sinh thiết: Nếu nghi ngờ có khối u, bác sĩ sẽ lấy mẫu mô từ vòm họng để xét nghiệm dưới kính hiển vi và xác định liệu có tế bào ung thư hay không.
- Xét nghiệm máu: Việc xét nghiệm máu giúp phát hiện các dấu hiệu của ung thư vòm họng như nồng độ các protein và yếu tố sinh học đặc trưng.
- Tư vấn điều trị: Nếu kết quả tầm soát cho thấy có dấu hiệu ung thư, bác sĩ sẽ tư vấn phương pháp điều trị phù hợp như phẫu thuật, xạ trị hoặc hóa trị.
Với sự gia tăng tỷ lệ mắc , việc tìm hiểu và phòng ngừa căn bệnh này là vô cùng quan trọng. Nếu bạn có các yếu tố nguy cơ hoặc nhận thấy các dấu hiệu bất thường, đừng ngần ngại đi khám để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Phòng khám Vietlife là một trong những địa chỉ uy tín trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe. Với đội ngũ PGS, TS, BS đầu ngành trong lĩnh vực thần kinh đã điều trị thành công cho hàng nghìn bệnh nhân gặp phải các vấn đề về cột sống như thần kinh, cột sống, cơ xương khớp, ung thư,…giúp người bệnh duy trì sức khoẻ và nâng cao chất lượng cuộc sống.
Đặt lịch khám ngay để được thăm khám trực tiếp bởi các bác sĩ chuyên khoa hàng đầu về ung bướu tại Phòng khám Vietlife. Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY.
Tư vấn chuyên môn bài viết
BSNT PHẠM ANH ĐỨC