Cúm A và cúm B là hai loại cúm phổ biến, gây ra bởi các chủng virus thuộc họ Orthomyxoviridae. Cả hai đều có thể gây ra các triệu chứng tương tự, như sốt, ho, đau họng, nhưng mức độ nghiêm trọng và nguy cơ biến chứng có sự khác biệt. Vậy, cúm A và cúm B, bệnh nào nặng hơn? Bài viết này sẽ phân tích chi tiết để bạn hiểu rõ hơn về hai loại cúm này.
Cúm A là gì?
Cúm A là loại cúm do virus Influenza A gây ra, có khả năng lây lan mạnh và dễ dàng tạo thành dịch lớn. Virus cúm A được chia thành nhiều chủng khác nhau, phổ biến như:
- H1N1: Từng gây đại dịch vào năm 2009.
- H5N1: Còn gọi là cúm gia cầm, nguy hiểm với tỷ lệ tử vong cao.
- H3N2: Gây dịch cúm mùa hàng năm.
Đặc điểm của cúm A:
- Tính đột biến cao: Virus cúm A liên tục biến đổi, khiến cơ thể khó tạo miễn dịch lâu dài.
- Khả năng lây lan rộng: Lây qua giọt bắn, tiếp xúc bề mặt chứa virus và có thể gây đại dịch toàn cầu.
- Biến chứng nguy hiểm: Viêm phổi, suy hô hấp, đặc biệt ở trẻ em, người cao tuổi và người có bệnh nền.
Cúm B là gì?
Cúm B do virus Influenza B gây ra, thường chỉ ảnh hưởng đến con người. Không giống cúm A, cúm B không có nhiều chủng khác nhau và ít biến đổi hơn.
Đặc điểm của cúm B:
- Lây lan hạn chế: Chỉ bùng phát ở quy mô nhỏ hoặc dịch khu vực.
- Ít nghiêm trọng hơn cúm A: Nhưng vẫn có thể gây biến chứng, đặc biệt ở nhóm nguy cơ cao.
- Biến chứng tiềm ẩn: Viêm phổi, viêm cơ tim, đặc biệt khi không được điều trị kịp thời.
So sánh cúm A và cúm B: Bệnh nào nặng hơn?
Để so sánh 2 loại cúm, cần so sánh trên nhiều phương diện như tính lây lan, mức độ nghiêm trọng và đối tượng bị ảnh hưởng do cúm.
Tính lây lan
- Cúm A: Lây lan mạnh hơn, dễ gây đại dịch.
- Cúm B: Ít lây lan và thường chỉ bùng phát ở quy mô nhỏ.
Mức độ nghiêm trọng
- Cúm A: Thường nghiêm trọng hơn, nguy cơ biến chứng cao hơn, đặc biệt với các chủng như H5N1.
- Cúm B: Ít nghiêm trọng hơn nhưng vẫn có thể gây biến chứng nguy hiểm nếu không được điều trị đúng cách.
Đối tượng bị ảnh hưởng
- Cúm A: Ảnh hưởng cả người và động vật, có thể lây chéo giữa các loài.
- Cúm B: Chỉ ảnh hưởng đến con người.
Về tổng thể, cúm A thường nặng hơn cúm B do tính lây lan mạnh và nguy cơ biến chứng nghiêm trọng. Tuy nhiên, cúm B cũng không nên bị coi nhẹ, đặc biệt với những người có sức đề kháng yếu.
Triệu chứng chung của cúm A và cúm B
Cả cúm A và cúm B đều có triệu chứng giống nhau, bao gồm:
- Sốt cao, ớn lạnh.
- Ho khan, đau họng.
- Đau đầu, đau cơ, mệt mỏi.
- Nghẹt mũi, chảy nước mũi.
Nếu triệu chứng trở nặng như khó thở, đau ngực hoặc lơ mơ, cần đi khám ngay để được chẩn đoán và điều trị.
Cách điều trị cúm A và cúm B
Việc điều trị cúm A và cúm B có nhiều điểm tương đồng, nhưng tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng và tình trạng sức khỏe của từng người mà phương pháp điều trị có thể khác nhau. Dưới đây là các cách điều trị phổ biến và hiệu quả:
Nghỉ ngơi và chăm sóc tại nhà
- Nghỉ ngơi đầy đủ giúp cơ thể phục hồi nhanh hơn.
- Uống đủ nước để tránh mất nước, đặc biệt khi có sốt cao. Các loại nước như nước lọc, nước trái cây hoặc súp ấm đều có lợi.
- Duy trì chế độ ăn uống nhẹ nhàng, dễ tiêu hóa, như cháo, súp và thực phẩm giàu vitamin C để tăng cường sức đề kháng.
Sử dụng thuốc hạ sốt và giảm đau
- Paracetamol hoặc ibuprofen thường được dùng để giảm sốt và giảm đau nhức cơ.
- Lưu ý: Không sử dụng aspirin cho trẻ em hoặc thanh thiếu niên bị cúm vì nguy cơ gây hội chứng Reye – một bệnh lý hiếm gặp nhưng nguy hiểm.
Thuốc kháng virus
- Oseltamivir (Tamiflu): Hiệu quả trong việc điều trị cả cúm A và cúm B nếu sử dụng trong vòng 48 giờ từ khi xuất hiện triệu chứng.
- Zanamivir (Relenza): Được sử dụng cho bệnh nhân không dung nạp Tamiflu hoặc trong trường hợp kháng thuốc.
- Thuốc kháng virus giúp giảm triệu chứng, rút ngắn thời gian bệnh và ngăn ngừa biến chứng, đặc biệt ở những người có nguy cơ cao.
Điều trị biến chứng (nếu có)
Trong trường hợp cúm gây ra các biến chứng như viêm phổi, viêm cơ tim hoặc suy hô hấp, người bệnh cần nhập viện để được điều trị chuyên sâu. Các biện pháp điều trị có thể bao gồm:
- Thở oxy hoặc hỗ trợ hô hấp trong trường hợp khó hô hấp bình thường.
- Dùng kháng sinh nếu có bội nhiễm vi khuẩn. Kháng sinh chỉ dành để điều trị các bệnh do vi khuẩn gây ra. Cảm cúm có nguyên nhân là virus do đó dùng kháng sinh là vô nghĩa. Tuy nhiên, trong trường hợp cảm cúm kéo dài, sức đề kháng suy giảm, vi khuẩn có thể xâm nhập làm triệu chứng cảm cúm ngày một nặng hơn. Lúc này, bệnh nhân cần đến sự trợ giúp của kháng sinh.
Khi nào cần đến bệnh viện?
Người bệnh cúm A hoặc cúm B cần được đưa đến bệnh viện ngay khi có các dấu hiệu:
- Khó thở, đau ngực.
- Sốt cao không hạ sau 48 giờ.
- Lơ mơ, mất ý thức hoặc co giật.
- Triệu chứng kéo dài và không cải thiện sau 5 ngày.
Điều trị đúng cách kết hợp với phòng ngừa tốt sẽ giúp người bệnh nhanh chóng hồi phục và giảm thiểu nguy cơ biến chứng nguy hiểm.
Làm thế nào để phòng ngừa cúm A và cúm B?
Tiêm vắc-xin cúm hàng năm
- Vắc-xin cúm giúp giảm nguy cơ mắc bệnh và biến chứng.
- Mỗi năm nên tiêm một lần vì virus cúm có thể biến đổi.
Thực hiện các biện pháp bảo vệ cá nhân
- Rửa tay thường xuyên: Sử dụng xà phòng hoặc dung dịch sát khuẩn.
- Đeo khẩu trang: Khi tiếp xúc nơi đông người hoặc người có triệu chứng cúm.
- Duy trì lối sống lành mạnh: Ăn uống đủ chất, ngủ đủ giấc và tập thể dục để tăng cường hệ miễn dịch.
Tránh lây nhiễm cho người khác
Nếu bạn hoặc người thân có triệu chứng cúm, hãy:
- Nghỉ ngơi tại nhà hoặc đeo khẩu trang y tế khi đi ra ngoài để tránh lây lan.
- Che miệng và mũi khi ho hoặc hắt hơi để tránh phát tán virus trong không khí.
- Hạn chế tối đa tiếp xúc gần với người khác.
Cúm A và cúm B đều có thể gây ra các triệu chứng khó chịu và nguy hiểm nếu không được điều trị kịp thời. Tuy nhiên, cúm A thường nặng hơn cúm B vì tính lây lan mạnh và nguy cơ biến chứng cao. Để bảo vệ sức khỏe, bạn cần tiêm phòng cúm hàng năm, thực hiện các biện pháp phòng ngừa và theo dõi triệu chứng sát sao.
Phòng khám Vietlife là một trong những địa chỉ uy tín trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe. Với đội ngũ PGS, TS, BS đầu ngành trong lĩnh vực Y tế sức khỏe…giúp người bệnh duy trì sức khoẻ và nâng cao chất lượng cuộc sống.
Đặt lịch khám ngay để được thăm khám trực tiếp bởi các bác sĩ chuyên khoa hàng đầu tại Phòng khám Vietlife. Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY.
Tư vấn chuyên môn bài viết
TS. BS NGUYỄN VĂN HƯNG