Có khoảng 23% người trưởng thành trên toàn thế giới mắc phải bệnh lý đau lưng dưới. Đau lưng dưới có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân như căng cơ, thoát vị đĩa đệm hay viêm khớp cột sống, và có thể dẫn đến những biến chứng nghiêm trọng nếu không được điều trị kịp thời. Việc nắm rõ nguyên nhân, triệu chứng và các phương pháp điều trị phù hợp sẽ giúp bạn kiểm soát và cải thiện tình trạng đau lưng dưới hiệu quả.

Đau lưng dưới là gì?

Đau lưng dưới ảnh hưởng đến vùng thắt lưng cột sống. Nó có thể xuất phát từ nhiều chấn thương và tình trạng khác nhau. Nguyên nhân phổ biến nhất là do chấn thương các cơ hoặc gân ở lưng.

Hầu như ai cũng trải qua đau lưng dưới ít nhất một lần trong đời. Mức độ đau có thể từ nhẹ đến nặng, nhưng đối với hầu hết mọi người, cơn đau thường chỉ tạm thời. Tuy nhiên, tình trạng đau lưng dưới mãn tính cũng rất phổ biến do phần đốt sống thắt lưng chịu nhiều trách nhiệm quan trọng như:

• Duy trì sự ổn định cho cột sống.
• Là điểm kết nối của nhiều cơ và dây chằng cho phép bạn đi, chạy, ngồi, nhấc vật và di chuyển cơ thể theo mọi hướng.
• Chịu trọng lượng lớn của cơ thể.
• Hoạt động như trung tâm cân bằng của cơ thể.

Đau lưng dưới ảnh hưởng rất nhiều đến các hoạt động sống của người bệnh. Trong những trường hợp nghiêm trọng, đau lưng dưới có thể khiến việc đi lại, ngủ, làm việc hoặc thực hiện các hoạt động hàng ngày trở nên khó khăn hoặc thậm chí không thể thực hiện.

Triệu chứng của đau lưng dưới

Đau lưng dưới có thể biểu hiện qua nhiều triệu chứng khác nhau như:

• Xuất hiện đột ngột hoặc dần dần trở nặng.
• Xảy ra sau một sự kiện cụ thể, như khi cúi xuống nhấc một vật lên. Bạn có thể nghe thấy tiếng “lục cục” khi điều này xảy ra.
• Không rõ nguyên nhân.
• Có cảm giác nhói hoặc âm ỉ, khó chịu.
• Đau thần kinh tọa gây tê buốt lan xuống mông hoặc phía sau chân.
• Cứng lưng: Có thể khó di chuyển hoặc đứng thẳng, đứng dậy từ tư thế ngồi có thể mất thời gian.

• Vấn đề về tư thế: Nhiều người bị đau lưng gặp khó khăn trong việc đứng thẳng. Bệnh nhân có thể đứng “lệch” hoặc nghiêng, với phần thân không thẳng hàng với cột sống. Phần lưng dưới có thể phẳng thay vì cong.
• Co thắt cơ: Sau khi căng cơ, các cơ ở lưng dưới có thể co giật hoặc co cứng không kiểm soát, gây đau đớn và khó vận động.

Nếu bạn gặp cơn đau nghiêm trọng hoặc đau lưng dưới ảnh hưởng đến các hoạt động hàng ngày, hãy liên hệ với bác sĩ và đến các cơ sở y tế để được thăm khám.

Đau lưng dưới kéo dài có nguy hiểm không?

Đau lưng dưới kéo dài có thể tiềm ẩn nhiều nguy hiểm nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Tình trạng này không chỉ gây khó chịu mà còn có thể là dấu hiệu của các bệnh lý nghiêm trọng như thoát vị đĩa đệm, thoái hóa cột sống hoặc viêm khớp. Khi đau lưng dưới kéo dài, người bệnh có nguy cơ gặp phải những biến chứng như suy giảm chức năng vận động, mất cảm giác ở chân, thậm chí là teo cơ. Chính vì vậy, nếu cơn đau kéo dài hoặc có dấu hiệu nặng hơn, bạn nên thăm khám sớm để được chẩn đoán và can thiệp đúng cách.

Nguyên nhân gây đau lưng dưới

Nguyên nhân cơ học

• Căng cơ và bong gân: Đây là nguyên nhân phổ biến nhất gây đau lưng. Bạn có thể bị căng cơ, gân hoặc dây chằng do nâng vật nặng hoặc nhấc không đúng cách. Một số người còn bị căng lưng do hắt hơi, ho, vặn người hoặc cúi xuống.
• Gãy xương cột sống: Các đốt sống thắt lưng có thể bị gãy trong các vụ tai nạn như tai nạn xe hơi hoặc ngã. Một số bệnh lý (như loãng xương) làm tăng nguy cơ gãy xương. Spondylolysis là một loại nứt xương hoặc gãy do áp lực, thường gặp ở các vận động viên trẻ.
• Vấn đề đĩa đệm: Các đĩa đệm cột sống có vai trò quan trọng trong việc đệm giữa các đốt sống. Đĩa đệm có thể trượt khỏi vị trí và chèn vào dây thần kinh (dây thần kinh bị chèn ép). Chúng cũng có thể bị rách (thoát vị đĩa đệm). Khi có tuổi, các đĩa đệm có thể mỏng đi và bảo vệ ít hơn (thoái hóa đĩa đệm).
• Vấn đề về cấu trúc: Hẹp ống sống xảy ra khi cột sống quá hẹp để chứa tủy sống. Khi tủy sống bị chèn ép bởi các gai xương đốt sống, có thể gây ra cơn đau thần kinh tọa nghiêm trọng và đau lưng dưới. Vẹo cột sống cũng có thể dẫn đến đau, cứng và khó di chuyển.
• Viêm khớp: Viêm xương khớp là loại viêm khớp phổ biến nhất gây đau lưng dưới. Viêm cột sống dính khớp, một loại viêm khớp khác, gây đau, viêm và cứng cột sống.

Nguyên nhân bệnh lý

Các khối u cột sống, nhiễm trùng và một số loại ung thư có thể gây đau lưng. Các bệnh khác như sỏi thận và phình động mạch chủ bụng cũng có thể gây đau lưng dưới. Các bệnh viêm mãn tính như đau cơ xơ hóa cũng có thể gây ra đau lưng.

Nguyên nhân khác

Một số nguyên nhân tạm thời khác gây đau lưng dưới bao gồm:

• Đau bụng kinh: Một số người bị đau lưng dưới hoặc co thắt lưng trong kỳ kinh nguyệt.
• Mang thai: Thai kỳ có thể gây đau lưng dưới, đặc biệt trong tam cá nguyệt thứ hai và thứ ba, do thay đổi hormone, trọng lượng gia tăng từ tử cung và thai nhi, và sự thay đổi trọng tâm cơ thể.
• Chuyển dạ: Đây là cảm giác đau và khó chịu ở lưng dưới trong quá trình chuyển dạ, thường xảy ra khi thai nhi quay mặt về phía bụng thay vì về phía lưng.

Phương pháp chẩn đoán

Để kiểm tra cột sống và đánh giá sức khỏe tổng thể, bác sĩ có thể đề nghị làm 1 số xét nghiệm kiểm tra bao gồm:

Chụp X quang cột sống

Phương pháp này sử dụng tia X để tạo hình ảnh về xương, từ đó phát hiện 1 số bất thường liên quan đến cột sống.

Chụp MRI

Phương pháp này tạo ra hình ảnh chi tiết của các mô mềm, bao gồm đĩa đệm, dây chằng và tủy sống, giúp phát hiện thoát vị đĩa đệm, tổn thương thần kinh, hoặc các vấn đề tiềm ẩn khác liên quan đến đau lưng dưới. MRI cung cấp cái nhìn rõ ràng hơn so với X quang, đặc biệt trong việc đánh giá cấu trúc của cột sống và xác định nguyên nhân gây đau.

Chụp CT

Phương pháp chụp cắt lớp vi tính cung cấp hình ảnh chi tiết về cấu trúc xương và mô xung quanh, giúp phát hiện chấn thương, thoái hóa, hoặc các bất thường cấu trúc ở cột sống. Chụp CT thường được sử dụng khi X quang không đủ chi tiết và cần đánh giá chính xác hơn các tổn thương liên quan đến xương.

Điện cơ đồ (EMG)

Phương pháp giúp đánh giá chức năng của dây thần kinh và cơ bắp, kiểm tra tổn thương dây thần kinh (bệnh lý thần kinh), có thể gây ra đau, ngứa ran và tê.

Xét nghiệm máu hoặc nước tiểu

Xét nghiệm máu có thể phát hiện các dấu hiệu di truyền của một số bệnh gây đau lưng (như viêm cột sống dính khớp,ung thư,…). Ngoài ra, đau lưng dưới cũng có thể là dấu hiệu của các bệnh liên quan đến thận. Xét nghiệm nước tiểu kiểm tra sỏi thận, gây đau ở vùng hông (hai bên lưng dưới) cũng là 1 phương pháp chẩn đoán cần thiết.

Cách trị đau lưng dưới

Điều trị bảo tồn

Điều trị bảo tồn là phương pháp điều trị không phẫu thuật, thường được sử dụng trong các trường hợp đau lưng dưới do căng cơ, bong gân hoặc các bệnh lý nhẹ. Các phương pháp bao gồm nghỉ ngơi, chườm nóng hoặc lạnh, và tập các bài tập kéo giãn nhẹ nhàng để giảm áp lực lên cột sống.

Sử dụng thuốc

Thuốc giảm đau và thuốc kháng viêm không steroid (NSAID) như ibuprofen hoặc naproxen có thể được sử dụng để giảm đau và giảm viêm. Trong những trường hợp đau lưng nặng, bác sĩ có thể kê thêm thuốc giãn cơ hoặc các loại thuốc giảm đau mạnh hơn như opioid, giúp kiểm soát cơn đau hiệu quả hơn.

Massage

Các phương pháp như điều chỉnh bằng tay, nắn xương hoặc chỉnh hình cột sống có thể giúp giãn cơ, giảm đau và cải thiện tư thế. Massage trị liệu cũng có thể giúp giảm đau lưng và phục hồi chức năng. Tuy nhiên phương pháp chỉ có hiệu quả với những tình trạng bệnh lý nhẹ.

Vật lý trị liệu

Vật lý trị liệu giúp tăng cường cơ bắp để hỗ trợ cột sống tốt hơn. Phương pháp cũng cải thiện độ linh hoạt và giúp ngăn ngừa chấn thương tái phát. Ngoài ra, nó còn giúp điều chỉnh tư thế, căn chỉnh và cơ chế hoạt động của cơ thể để giảm đau lưng.

Phẫu thuật

Trong các trường hợp đau lưng dưới nghiêm trọng không đáp ứng với điều trị bảo tồn, phẫu thuật có thể là giải pháp cuối cùng. Phẫu thuật thường bao gồm cắt bỏ đĩa đệm bị thoát vị, hợp nhất các đốt sống hoặc các kỹ thuật khác nhằm giảm áp lực lên dây thần kinh và khắc phục các vấn đề về cột sống.

Cách phòng tránh đau lưng dưới

Không phải tất cả nguyên nhân gây đau lưng dưới đều có thể phòng ngừa, nhưng bạn có thể thực hiện một số biện pháp để tránh chấn thương gây đau lưng dưới, bao gồm:

• Duy trì cân nặng hợp lý: Trọng lượng dư thừa gây áp lực lên đốt sống và đĩa đệm.
• Tăng cường cơ bụng, hông và lưng: Các chương trình tập thể dục như Pilates giúp tăng cường cơ cốt lõi, hông và lưng để hỗ trợ cột sống.
• Nâng đồ vật đúng cách: Để tránh chấn thương, hãy nâng bằng chân thay vì lưng. Giữ các vật nặng sát cơ thể và tránh xoay người khi nâng.
• Khởi động trước khi hoạt động thể chất hoặc chơi thể thao: Thực hiện các động tác kéo giãn nhẹ nhàng để khởi động cơ thể đúng cách trước khi tập luyện.

Phòng khám Vietlife là một trong những địa chỉ uy tín trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe. Với đội ngũ PGS, TS, BS đầu ngành trong lĩnh vực thần kinh đã điều trị thành công cho hàng nghìn bệnh nhân gặp phải các vấn đề về cột sống như thần kinh, cột sống, cơ xương khớp, ung thư,…giúp người bệnh duy trì sức khoẻ và nâng cao chất lượng cuộc sống.

Đặt lịch khám ngay để được thăm khám trực tiếp bởi các bác sĩ chuyên khoa hàng đầu tại Phòng khám Vietlife. Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY.