Viêm khớp cùng chậu là tình trạng viêm xảy ra ở một hoặc cả hai khớp kết nối giữa xương cùng và khung chậu. Bệnh lý này có thể gây viêm ở vùng mông hoặc lưng dưới, và cơn viêm có thể lan xuống một hoặc cả hai chân. Việc đi đứng liên tục hoặc leo cầu thang có thể làm cơn viêm trở nên nghiêm trọng hơn, ảnh hưởng đáng kể đến sinh hoạt hàng ngày của bệnh nhân.
Viêm khớp cùng chậu là gì?
Viêm khớp cùng chậu thường biểu hiện dưới dạng viêm vùng thắt lưng và mông, xuất phát từ tổn thương hoặc chấn thương tại một hoặc cả hai khớp nối giữa cột sống và xương hông. Cơn viêm này có thể tương tự như các tình trạng khác như thoát vị đĩa đệm hoặc các vấn đề về xương hông, khiến việc chẩn đoán và điều trị trở nên phức tạp hơn.
Nguyên nhân
Chấn thương
Các chấn thương như té ngã, tai nạn xe cộ, hoặc khi chơi thể thao có thể tác động mạnh đến khớp xương cùng hoặc dây chằng xung quanh, gây ra viêm.
Viêm khớp
- Viêm khớp: có thể xuất hiện ở khớp xương cùng do tình trạng đứt dây chằng, dẫn đến mài mòn và tổn thương khớp.
- Viêm cột sống dính khớp: là bệnh viêm khớp ảnh hưởng đến các khớp ở cột sống. Viêm khớp cùng chậu thường là triệu chứng sớm của viêm cột sống dính khớp.
- Viêm khớp vảy nến: một bệnh viêm khớp mạn tính thường gặp ở những người bị viêm da vảy nến nặng, cũng gây viêm ở các khớp cột sống, bao gồm cả khớp cùng chậu.
Mang thai
Trong thời gian mang thai, hormone làm giãn các cơ và dây chằng của xương chậu, khiến khớp cùng chậu trở nên lỏng lẻo và chịu áp lực lớn hơn do trọng lượng thay đổi, dẫn đến tình trạng mòn và viêm khớp.
Nhiễm trùng
Nhiễm trùng từ các nguyên nhân như viêm túi thừa sinh mủ do vi khuẩn Staphylococcus aureus, hoặc nhiễm trùng các mô mềm và dây chằng quanh khớp cũng có thể gây viêm khớp cùng chậu. Ngoài ra, các bệnh như lupus ban đỏ hệ thống hay bệnh gút cũng làm tăng nguy cơ mắc bệnh này.
Biểu hiện của viêm khớp cùng chậu
Các cơn viêm khớp cùng chậu thường xuất hiện ở vùng cột sống thắt lưng, mông và lưng dưới, nhưng đôi khi có thể lan đến chân, háng, và thậm chí cả bàn chân. Những triệu chứng của viêm khớp cùng chậu bao gồm:
- Cơn viêm tăng lên khi người bệnh đứng lâu, dồn trọng lực sang một chân, leo cầu thang, chạy bộ, bước dài, hoặc xoay hông.
- Đôi chân có thể bị tê cứng khi ngồi hoặc đứng lâu.
- Khó co, gập, duỗi, hoặc xoay chân.
- Dáng đi thay đổi và khả năng vận động bị hạn chế do viêm.
- Vùng khớp bị viêm có thể sưng, đỏ, và gây cảm giác viêm rát.
- Đối với phụ nữ mang thai, cơn viêm có thể trở nên trầm trọng ở mọi tư thế.
- Một số trường hợp có thể kèm theo sốt nhẹ.
Triệu chứng đau do viêm khớp cùng chậu rất đa dạng, có thể là những cơn đau dữ dội như bị đâm hoặc cảm giác đau âm ỉ, nhức mỏi kéo dài.
Biến chứng của viêm khớp cùng chậu
Vận động khó khăn
Khi viêm khớp cùng chậu kéo dài, vùng tổn thương có thể lan rộng, ảnh hưởng đến các dây thần kinh tọa hoặc các cơ xung quanh như cơ mông và cơ đùi. Hậu quả là người bệnh có nguy cơ teo cơ, dẫn đến việc khả năng vận động bị suy giảm.
Liệt các chi
Tổn thương nghiêm trọng có thể gây ảnh hưởng đến các khớp và dây thần kinh quan trọng, dẫn đến hiện tượng dính khớp và biến dạng khớp. Người bệnh có thể cảm thấy chi bị tê cứng, khó khăn trong việc đi lại, xoay người, hoặc ngồi lâu. Nếu không được điều trị kịp thời, điều này có thể dẫn đến nguy cơ bị liệt.
Ảnh hưởng đến chức năng sinh sản
Phụ nữ bị viêm khớp cùng chậu, đặc biệt là trong độ tuổi sinh sản, có nguy cơ mắc các biến chứng như viêm vòi trứng và viêm cổ tử cung. Những biến chứng này có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản, tăng nguy cơ vô sinh, mang thai ngoài tử cung, và khó khăn trong việc sinh nở.
Viêm khớp cùng chậu có chữa được không?
Viêm khớp vùng cùng chậu xuất hiện ở cả nam và nữ, nhưng nam giới có tỷ lệ mắc cao hơn. Do các triệu chứng của bệnh không rõ ràng và dễ nhầm lẫn với các bệnh lý khác ở vùng cột sống thắt lưng, việc chẩn đoán sớm có thể gặp khó khăn. Nếu không được điều trị kịp thời, bệnh có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng như dính khớp, teo cơ ở mông và đùi, thậm chí là tàn phế.
Viêm khớp vùng cùng chậu có thể được điều trị khỏi hoàn toàn nếu phát hiện sớm và tuân thủ đúng phác đồ điều trị. Trong trường hợp điều trị nội khoa không đạt kết quả mong muốn, can thiệp ngoại khoa sẽ được xem xét.
Điều trị viêm khớp cùng chậu
Khớp cùng chậu có thể là một khớp khó điều trị do nó có ảnh hưởng nhiều sợi thần kinh. Có nhiều phương pháp điều trị viêm khớp cùng chậu có thể kể đến như:
Vật lý trị liệu
Các bài tập vật lý trị liệu cụ thể có thể điều chỉnh sự bất thường sinh học cơ bản gây ra viêm tại khớp cùng chậu. Bệnh nhân thường được hướng dẫn các bài tập tại nhà để hỗ trợ sự cải thiện trong vật lý trị liệu. Bác sĩ sẽ áp dụng phương pháp trị liệu bằng tay để kéo dãn các cấu trúc căng và điều chỉnh cơ học của khớp.
Sử dụng thuốc
Sử dụng thuốc giảm viêm không kê đơn như Ibuprofen, Acetaminophen, hay thuốc giãn cơ thường là phương pháp điều trị nội khoa được chỉ định cho bệnh nhân. Các bác sĩ cũng có thể kết hợp với vật lý trị liệu hoặc liệu pháp nẹp khớp để đạt hiệu quả tốt hơn. Trong một số trường hợp, thuốc ức chế TNF alpha như Adalimumab, Certolizumab, hay Infliximab có thể được kê đơn để kiểm soát viêm khớp và phòng ngừa viêm cột sống dính khớp.
Tuy nhiên, nếu bệnh nhân đang mang thai hoặc cho con bú, cần thảo luận với bác sĩ và cẩn thận khi sử dụng thuốc để tránh ảnh hưởng đến sức khỏe của cả mẹ và bé.
Đốt sóng cao tần (RFA)
RFA các nhánh bên của khớp cùng chậu có thể điều trị tổn thương thần kinh ở phần lớn các dây thần kinh cung cấp cho phần sau của khớp. Phương pháp này thường mang lại sự giảm viêm kéo dài trong vài tháng.
Kích thích điện qua da
Kích thích điện, hay còn gọi là kích thích dây thần kinh qua da, được sử dụng để kích thích các cơ xung quanh khớp cùng chậu. Phương pháp này chỉ áp dụng trong các trường hợp nghiêm trọng nhằm giúp hợp nhất các xương. Các thiết bị như Diadynamic, Trobert, và TENS sử dụng dòng điện xung tần số cao và cường độ tăng dần để giảm viêm, thư giãn cơ và giảm trương lực cơ co thắt.
Phẫu thuật
Các phương pháp điều trị bằng thuốc và vật lý trị liệu thường được áp dụng trong vài tuần đến vài tháng để đánh giá phản ứng của bệnh nhân. Nếu các triệu chứng viêm khớp cùng chậu không có viêm hiệu cải thiện, phẫu thuật sẽ được cân nhắc. Tùy thuộc vào tình trạng cụ thể, bệnh nhân có thể được chỉ định phẫu thuật không xâm lấn hoặc xâm lấn tối thiểu.
Hợp nhất khớp thường được xem xét khi các phương pháp điều trị nội khoa không có hiệu quả sau 8-12 tuần.
Phòng ngừa viêm khớp cùng chậu
Viêm khớp cùng chậu có thể gây khó chịu và làm giảm chất lượng cuộc sống, vì vậy bệnh nhân cần có chiến lược để ngăn ngừa tái phát. Các điểm cần lưu ý bao gồm:
- Duy trì tư thế đúng khi ngồi, đứng, di chuyển và ngủ.
- Tập thể dục thường xuyên, bao gồm các bài tập kéo giãn.
- Giữ chế độ dinh dưỡng lành mạnh, kiểm soát cân nặng và duy trì khối lượng cơ thể nạc.
- Giảm căng thẳng và thư giãn bằng các phương pháp như thiền hoặc yoga.
Nếu xuất hiện các triệu chứng viêm rõ ràng ở vùng chậu, bệnh nhân nên đến các trung tâm y tế để được thăm khám và điều trị kịp thời.
Phòng khám Vietlife là một trong những địa chỉ uy tín trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe. Với đội ngũ PGS, TS, BS đầu ngành trong lĩnh vực thần kinh đã điều trị thành công cho hàng nghìn bệnh nhân gặp phải các vấn đề về cột sống như thần kinh, cột sống, cơ xương khớp, ung thư,…giúp người bệnh duy trì sức khoẻ và nâng cao chất lượng cuộc sống.
Đặt lịch khám ngay để được thăm khám trực tiếp bởi các bác sĩ chuyên khoa hàng đầu tại Phòng khám Vietlife. Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY.
Tư vấn chuyên môn bài viết
PGS. TS. BS KIỀU ĐÌNH HÙNG