Phình mạch máu não: “Kẻ giết người thầm lặng” & cách nhận biết

Phình mạch máu não là một tình trạng nguy hiểm nhưng thường tiến triển âm thầm, không gây triệu chứng rõ ràng cho đến khi vỡ, dẫn đến đột quỵ hoặc xuất huyết não. Đây được xem là “kẻ giết người thầm lặng” vì có thể gây ra hậu quả nghiêm trọng nếu không được phát hiện và can thiệp kịp thời.

Phình mạch máu não là gì?

Phình mạch máu não là tình trạng một đoạn mạch máu trong não bị giãn phình bất thường, tạo thành túi phình trên thành mạch. Khi kích thước túi phình lớn, thành mạch trở nên yếu và có nguy cơ vỡ, gây xuất huyết não nghiêm trọng, đe dọa tính mạng. Trong nhiều trường hợp, phình mạch máu não không gây triệu chứng rõ ràng cho đến khi phát triển lớn hoặc vỡ ra.

Nguyên nhân gây phình mạch máu não

Phình mạch máu não có thể do nhiều yếu tố tác động đến cấu trúc và chức năng của thành mạch máu.

Yếu tố bẩm sinh

Một số người có thành mạch yếu bẩm sinh do di truyền, làm tăng nguy cơ phình mạch. Những bất thường trong cấu trúc mạch máu có thể xuất hiện ngay từ khi sinh ra nhưng không biểu hiện cho đến khi trưởng thành.

Bệnh lý nền

Các bệnh lý như huyết áp cao, xơ vữa động mạch làm suy yếu thành mạch, tạo điều kiện hình thành túi phình. Ngoài ra, bệnh thận mãn tính, rối loạn mô liên kết cũng có thể góp phần gây phình mạch máu não.

Lối sống không lành mạnh

Hút thuốc lá, lạm dụng rượu bia làm tăng áp lực lên thành mạch, thúc đẩy sự hình thành và phát triển của túi phình. Thói quen ăn uống nhiều chất béo bão hòa và ít vận động cũng làm tăng nguy cơ xơ vữa động mạch, ảnh hưởng đến hệ thống mạch máu não.

Chấn thương và nhiễm trùng

Chấn thương sọ não có thể làm tổn thương mạch máu, dẫn đến sự hình thành túi phình. Một số trường hợp nhiễm trùng nặng có thể gây viêm mạch máu, làm suy yếu thành mạch và làm tăng nguy cơ phình mạch.

Dấu hiệu nhận biết phình mạch máu não

Phình mạch máu não có thể không gây triệu chứng trong thời gian dài. Tuy nhiên, khi túi phình lớn hoặc chèn ép lên các dây thần kinh, người bệnh có thể gặp:

• Đau đầu dai dẳng, thường tập trung ở một bên đầu.

• Rối loạn thị giác như nhìn mờ, sụp mí mắt.

• Yếu hoặc tê liệt một bên mặt.

• Khó nói, mất thăng bằng hoặc rối loạn nhận thức nhẹ.

Khi túi phình vỡ, triệu chứng sẽ trở nên nghiêm trọng:

• Đau đầu dữ dội đột ngột, giống như “cú đánh vào đầu”.

• Buồn nôn, nôn mửa, co giật.

• Mất ý thức, hôn mê, thậm chí tử vong nếu không được cấp cứu kịp thời.

Chẩn đoán phình mạch máu não

Khám lâm sàng

Bác sĩ sẽ đánh giá các triệu chứng thần kinh, tiền sử bệnh lý cá nhân và gia đình. Nếu nghi ngờ phình mạch, bác sĩ có thể chỉ định các xét nghiệm chuyên sâu để xác định tình trạng bệnh.

Chẩn đoán hình ảnh

• Chụp cộng hưởng từ (MRI) và chụp mạch máu cộng hưởng từ (MRA): Giúp tạo hình ảnh chi tiết về mạch máu trong não, phát hiện túi phình dù chưa vỡ.

• Chụp cắt lớp vi tính (CT) và chụp mạch máu CT (CTA): Được sử dụng khi nghi ngờ túi phình đã vỡ, giúp xác định vị trí chảy máu.

• Chụp mạch não bằng kỹ thuật số (DSA): Phương pháp chính xác nhất, giúp đánh giá chi tiết cấu trúc và kích thước túi phình.

Phương pháp điều trị phình mạch máu não

Theo dõi và kiểm soát nguy cơ

Đối với những túi phình nhỏ (dưới 7mm) và chưa có dấu hiệu chèn ép hoặc nguy cơ vỡ cao, bác sĩ có thể chỉ định theo dõi định kỳ thay vì can thiệp ngay. Các biện pháp kiểm soát bao gồm:

• Theo dõi định kỳ: Chụp MRI hoặc CT để đánh giá sự phát triển của túi phình.

• Kiểm soát huyết áp: Giữ huyết áp ổn định giúp giảm áp lực lên thành mạch máu.

• Thay đổi lối sống: Bỏ thuốc lá, hạn chế rượu bia, kiểm soát cân nặng và căng thẳng.

• Sử dụng thuốc: Một số loại thuốc có thể được kê đơn để giảm nguy cơ vỡ túi phình, bao gồm thuốc kiểm soát huyết áp và thuốc giảm đau.

Can thiệp nội mạch

Can thiệp nội mạch là phương pháp ít xâm lấn, thường được ưu tiên cho những túi phình có nguy cơ vỡ cao hoặc khó tiếp cận bằng phẫu thuật. Hai kỹ thuật chính gồm:

• Đặt coil (lò xo): Một ống thông được đưa vào động mạch và dẫn đến túi phình, sau đó bác sĩ đặt các cuộn dây nhỏ vào bên trong túi phình để làm ngừng dòng máu chảy vào. Điều này giúp giảm nguy cơ vỡ mạch.

• Đặt stent hoặc flow diverter: Được sử dụng khi túi phình có cổ rộng hoặc nằm ở vị trí khó tiếp cận. Stent giúp chuyển hướng dòng chảy, làm giảm áp lực lên thành túi phình, hỗ trợ mạch máu phục hồi.

Phẫu thuật kẹp túi phình

Bác sĩ sẽ mở hộp sọ và sử dụng một kẹp kim loại để chặn dòng máu vào túi phình, ngăn ngừa vỡ mạch. Phương pháp này phù hợp với những trường hợp túi phình có nguy cơ vỡ cao hoặc không thể can thiệp bằng nội mạch.

Khi nào cần đi khám bác sĩ?

Người bệnh nên đi khám ngay nếu có các triệu chứng nghi ngờ phình mạch máu não như đau đầu dai dẳng, rối loạn thị giác, tê liệt mặt hoặc mất ý thức tạm thời. Nếu xuất hiện triệu chứng vỡ túi phình như đau đầu dữ dội đột ngột, buồn nôn, nôn, co giật hoặc mất ý thức, cần đến bệnh viện cấp cứu ngay lập tức để tránh nguy hiểm đến tính mạng.

Phòng khám Đa khoa Vietlife là địa chỉ uy tín trong điều trị đau đầu với đội ngũ PGS, TS, BS đầu ngành trong lĩnh vực thần kinh. Tại đây, bệnh nhân được thăm khám kỹ lưỡng và xây dựng phác đồ điều trị cá nhân hóa, bao gồm điều chỉnh lối sống, sử dụng thuốc phù hợp và các phương pháp hỗ trợ. Với kinh nghiệm điều trị thành công cho hàng nghìn bệnh nhân, Vietlife cam kết giúp bạn cải thiện sức khỏe não bộ và nâng cao chất lượng cuộc sống.

Đặt lịch khám ngay để được thăm khám trực tiếp bởi các bác sĩ, chuyên gia hàng đầu tại Phòng khám Vietlife. Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY.