Mất ngủ: Nguyên nhân và cách phòng ngừa

Theo PGS.TS.BS Nguyễn Thi Hùng – Nguyên Giám đốc Bệnh viện Nguyễn Tri Phương, Phó chủ tịch Hội đồng chuyên môn Vietlife Group, mất ngủ có thể làm tăng nguy cơ mắc các bệnh lý như bệnh tim, tiểu đường và huyết áp cao,…

Mất ngủ, nguyên nhân và các phòng ngừa

Mất ngủ là gì?

Mất ngủ là tình trạng khó khăn trong việc bắt đầu giấc ngủ, duy trì giấc ngủ hoặc thức dậy sớm mà không thể trở lại giấc ngủ. Tình trạng này có thể ảnh hưởng đến sức khỏe cũng như chất lượng cuộc sống. Người bị mất ngủ thường cảm thấy mệt mỏi, cáu gắt và gặp khó khăn trong việc tập trung.

Nguyên nhân gây mất ngủ

Giấc ngủ có thể bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố, trong đó:

  • Căng thẳng và lo âu:

 Áp lực từ công việc, cuộc sống cá nhân hoặc các sự kiện căng thẳng có thể làm rối loạn giấc ngủ.

  • Chế độ ăn uống: 

Sử dụng caffeine, nicotine hoặc rượu trước khi ngủ có thể ảnh hưởng đến giấc ngủ.

Cà phê

  • Độ tuổi:

Khó ngủ thường dễ gặp ở người cao tuổi hơn.

  • Vấn đề sức khỏe: 

Các bệnh lý như tiểu đường, bệnh tim, rối loạn tuyến giáp có thể gây mất ngủ.

  • Thói quen sinh hoạt:

Thói quen thức khuya, sử dụng các thiết bị điện tử như điện thoại, máy tính,….hoặc ăn no, vận động mạnh,… trước khi đi ngủ cũng có thể góp phần khó đi vào giấc ngủ

Thức khuya khó ngủ

  • Thay đổi lối sống: 

Di chuyển đến môi trường mới, thay đổi múi giờ hoặc lịch làm việc có thể làm rối loạn giấc ngủ.

Triệu chứng mất ngủ

Mất ngủ có thể biểu hiện thông qua các triệu chứng khác nhau, tuỳ thuộc vào nguyên nhân cũng như mức độ bệnh. Có thể kể đến các dấu hiệu thông thường:

  • Khó khăn trong việc đi vào giấc ngủ: Cảm giác nằm mãi mà không thể ngủ được.
  • Thức dậy giữa đêm và không thể trở lại giấc ngủ: Sau khi tỉnh dậy, bạn có thể cảm thấy mệt mỏi và không thể trở lại giấc ngủ trong thời gian dài.
  • Thức dậy quá sớm: Bạn có thể tỉnh dậy từ rất sớm, thường trước khi cảm thấy đủ giấc.
  • Cảm thấy không được nghỉ ngơi sau khi ngủ dậy: Ngủ không đủ giấc hoặc giấc ngủ bị gián đoạn có thể khiến cơ thể không được phục hồi đầy đủ.

Phân loại mất ngủ

Mất ngủ có thể được phân loại theo nhiều cách khác nhau, tùy thuộc vào nguyên nhân, thời gian kéo dài, và triệu chứng. Thông thường được chia thành hai loại:

  • Mất ngủ cấp tính: Xảy ra trong một khoảng thời gian ngắn, thường do căng thẳng hoặc thay đổi môi trường.
  • Mất ngủ mãn tính: Kéo dài hơn một tháng và có thể liên quan đến các vấn đề sức khỏe hoặc tâm lý.

Phương pháp chẩn đoán

Khám lâm sàng

Bác sĩ sẽ hỏi về thói quen ngủ, lịch sử bệnh lý và các triệu chứng để xác định nguyên nhân gây mất ngủ. Việc ghi chép giấc ngủ cũng có thể được khuyên dùng.

Khám cận lâm sàng

Để xác định nguyên nhân và mức độ, bác sĩ có thể chỉ định:

  • Khám tổng quát: Toàn bộ các cơ quan, đặc biệt là tim mạch và huyết áp.
  • Khám thần kinh – tâm thần: Nhằm loại trừ các bệnh lý thần kinh có thể gây mất ngủ như rối loạn lo âu, căng thẳng…
  • Khám chuyên khoa: Mắt, tai – mũi – họng, nha khoa,…

Phương pháp điều trị

Điều trị không dùng thuốc

  • Duy trì thói quen ngủ đều đặn: Cố gắng đi ngủ và thức dậy vào cùng một giờ mỗi ngày.
  • Cải thiện chất lượng giấc ngủ: Đảm bảo ngủ đủ giờ và tạo môi trường ngủ thoải mái.

Môi trường ngủ lành mạnh

  • Thực hành thư giãn: Tham gia các hoạt động như thiền, yoga hoặc thể dục nhẹ để giảm căng thẳng.

Tập luyện yoga

  • Duy trì chế độ ăn uống lành mạnh: Ăn nhiều trái cây, rau xanh và thực phẩm giàu protein để cung cấp năng lượng.

chế độ ăn lành mạnh

  • Tập thể dục thường xuyên: Vận động giúp cải thiện tâm trạng và tăng cường sức khỏe.

tập thể dục tốt cho giấc ngủ

Điều trị dùng thuốc

Nếu mất ngủ nghiêm trọng, bác sĩ có thể kê đơn thuốc an thần hoặc thuốc hỗ trợ giấc ngủ. Việc sử dụng thuốc phải tuân thủ theo đúng chỉ định của bác sĩ.

Biện pháp phòng ngừa mất ngủ

Để phòng ngừa mất ngủ, bạn có thể:

  • Giảm thiểu caffeine và rượu: Tránh tiêu thụ các chất kích thích trong vòng vài giờ trước khi ngủ.
  • Tạo môi trường ngủ lý tưởng: Đảm bảo phòng ngủ thoáng mát, tối và yên tĩnh.
  • Thực hiện các hoạt động thể chất: Tập thể dục đều đặn giúp cải thiện chất lượng giấc ngủ.

Kết luận

Mất ngủ là một vấn đề phổ biến nhưng có thể được quản lý và phòng ngừa hiệu quả.

Phòng khám Vietlife là một trong những địa chỉ uy tín trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe. Với đội ngũ PGS, TS, BS đầu ngành trong lĩnh vực thần kinh đã điều trị thành công cho hàng nghìn bệnh nhân gặp phải các tình trạng mất ngủ, giúp người bệnh duy trì sức khoẻ và nâng cao chất lượng cuộc sống.

Bên cạnh đó, Phòng khám Vietlife tự hào là đơn vị tiên phong sở hữu 7 máy chụp cộng hưởng từ MRI 1.5 Tesla hiện đại từ Siemens, thương hiệu uy tín đến từ Đức cùng các trang thiết bị xét nghiệm, siêu âm tiên tiến giúp thăm khám và chẩn đoán chính xác. Với phong cách làm việc tận tâm, chuyên nghiệp cùng các giải pháp đồng bộ, Vietlife cam kết mang đến trải nghiệm an tâm cho quý khách hàng.

Máy cộng hưởng từ

Máy chụp cộng hưởng từ MRI 1.5 Tesla hiện đại (Siemens – Đức)

Phòng bệnh luôn tốt hơn chữa bệnh. Hãy áp dụng những thói quen lành mạnh vào cuộc sống hàng ngày để duy trì sức khỏe tốt. Nếu tình trạng mất ngủ kéo dài hoặc nghiêm trọng, hãy tìm kiếm sự tư vấn từ bác sĩ.

Đặt lịch khám ngay để được thăm khám trực tiếp bởi các bác sĩ chuyên khoa hàng đầu tại Phòng khám Vietlife. Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY.

Tư vấn chuyên môn bài viết

PGS. TS. BS KIỀU ĐÌNH HÙNG