Dị dạng mạch máu não có nguy hiểm không?

Dị dạng mạch máu não là tình trạng bất thường trong cấu trúc mạch máu não, có thể gây rò rỉ hoặc vỡ mạch, dẫn đến đột quỵ và tổn thương não nghiêm trọng. Bệnh thường tiến triển âm thầm, chỉ được phát hiện khi có biến chứng nguy hiểm. Vậy dị dạng mạch máu não có thực sự nguy hiểm không?

Dị dạng mạch máu não là gì?

Dị dạng mạch máu não (Cerebrovascular Malformation) là tình trạng bất thường trong cấu trúc của mạch máu ở não, bao gồm động mạch, tĩnh mạch và mao mạch. Những bất thường này có thể làm suy yếu thành mạch, dẫn đến rò rỉ hoặc vỡ mạch máu, gây xuất huyết não nghiêm trọng.

Nguyên nhân gây dị dạng mạch máu não

Dị dạng mạch máu não chủ yếu là bệnh bẩm sinh, xảy ra do bất thường trong quá trình hình thành mạch máu của thai nhi. Hiện nay, nguyên nhân chính xác vẫn chưa được xác định, nhưng có một số yếu tố có thể liên quan:

• Rối loạn phát triển mạch máu:

Trong giai đoạn bào thai, nếu quá trình hình thành mạch máu gặp lỗi, các mạch có thể kết nối bất thường, tạo nên dị dạng.

• Di truyền và đột biến gen:

Một số nghiên cứu cho thấy bệnh có thể có yếu tố di truyền hoặc liên quan đến đột biến gen ảnh hưởng đến cấu trúc mạch máu.

• Bệnh lý mạch máu:

Các bệnh như viêm mạch, tăng huyết áp kéo dài hoặc xơ vữa động mạch có thể góp phần làm suy yếu thành mạch, gây ra hoặc làm nặng hơn tình trạng dị dạng.

• Chấn thương sọ não:

Một số trường hợp hiếm gặp, chấn thương đầu có thể gây tổn thương mạch máu, hình thành dị dạng mạch máu não thứ phát.

Mặc dù bệnh chủ yếu có nguồn gốc bẩm sinh, các yếu tố trên có thể làm tăng nguy cơ mắc hoặc làm tình trạng nặng hơn theo thời gian.

Triệu chứng của dị dạng mạch máu não

Triệu chứng của dị dạng mạch máu não có thể rất khác nhau tùy vào vị trí, kích thước và mức độ ảnh hưởng đến hệ thần kinh. Trong nhiều trường hợp, bệnh có thể tiến triển âm thầm trong nhiều năm mà không gây ra triệu chứng rõ rệt. Tuy nhiên, khi có biểu hiện, người bệnh thường gặp các triệu chứng sau:

Đau đầu dai dẳng

Đây là triệu chứng phổ biến nhất. Đau đầu do dị dạng mạch máu não thường có đặc điểm kéo dài, có thể âm ỉ hoặc dữ dội, tái phát nhiều lần mà không rõ nguyên nhân. Một số trường hợp có thể kèm theo cảm giác buồn nôn hoặc nôn ói.

Co giật, động kinh

Do dị dạng mạch máu làm rối loạn lưu thông máu trong não, bệnh nhân có thể bị co giật hoặc động kinh dù trước đó không có tiền sử bệnh lý liên quan. Các cơn co giật có thể nhẹ (giật cơ nhỏ) hoặc nặng hơn như mất ý thức, co cứng toàn thân.

Suy giảm thị lực, thính lực

Khi dị dạng xảy ra gần vùng não kiểm soát thị giác hoặc thính giác, người bệnh có thể gặp phải tình trạng nhìn mờ, mất thị lực đột ngột hoặc ù tai, mất thính lực từng phần.

Chóng mặt, rối loạn thăng bằng

Bệnh lý có thể gây thiếu máu não cục bộ, làm người bệnh cảm thấy choáng váng, mất thăng bằng khi đi lại hoặc đứng lâu.

Suy giảm trí nhớ và khả năng tập trung

Ở những bệnh nhân có tổn thương mạch máu ảnh hưởng đến vùng vỏ não, trí nhớ có thể bị suy giảm, khó tập trung hoặc gặp khó khăn trong việc diễn đạt lời nói.

Xuất huyết não

Đây là biến chứng nghiêm trọng nhất khi dị dạng mạch máu bị vỡ. Triệu chứng có thể bao gồm đau đầu đột ngột, yếu liệt một bên cơ thể, rối loạn ý thức, thậm chí hôn mê hoặc tử vong.

Triệu chứng có thể xuất hiện một cách âm thầm hoặc đột ngột tùy từng trường hợp. Vì vậy, nếu xuất hiện các dấu hiệu bất thường, đặc biệt là đau đầu kéo dài, co giật hoặc suy giảm thị lực không rõ nguyên nhân, cần thăm khám ngay để phát hiện sớm bệnh lý này.

Dị dạng mạch máu não có nguy hiểm không?

Dị dạng mạch máu não tiềm ẩn nhiều rủi ro nguy hiểm, đặc biệt là nguy cơ xuất huyết não. Khi mạch máu bất thường bị vỡ, máu tràn vào mô não có thể gây tổn thương nghiêm trọng, dẫn đến đột quỵ, liệt nửa người hoặc thậm chí tử vong. Ngoài ra, tình trạng thiếu oxy do rối loạn tuần hoàn não có thể ảnh hưởng đến chức năng nhận thức, làm suy giảm trí nhớ và khả năng điều khiển vận động của cơ thể.

Điều trị dị dạng mạch máu não

Chẩn đoán

Để xác định dị dạng mạch máu não, bác sĩ sẽ chỉ định các phương pháp chẩn đoán hình ảnh như:

• Chụp cắt lớp vi tính (CT scan): Phát hiện tổn thương và tình trạng xuất huyết.
  
• Chụp cộng hưởng từ (MRI): Đánh giá chi tiết cấu trúc mạch máu và mức độ tổn thương.
  
• Chụp mạch máu não (DSA): Giúp xác định chính xác vị trí và hình thái dị dạng mạch máu.

Điều trị

Việc điều trị dị dạng mạch máu não phụ thuộc vào nhiều yếu tố như kích thước, vị trí của dị dạng, mức độ triệu chứng và nguy cơ xuất huyết não. Hiện nay, có 3 phương pháp điều trị chính:

Điều trị nội khoa

• Kiểm soát triệu chứng: Bệnh nhân có thể được chỉ định dùng thuốc giảm đau đầu, thuốc chống co giật nếu có động kinh.
• Hạ huyết áp: Nếu có tăng huyết áp đi kèm, việc kiểm soát huyết áp là rất quan trọng để giảm nguy cơ vỡ mạch.

Điều trị nội khoa không thể loại bỏ hoàn toàn dị dạng mạch máu, nhưng giúp kiểm soát triệu chứng và giảm nguy cơ biến chứng.

Can thiệp nội mạch (Embolization)

• Đây là phương pháp phổ biến giúp giảm lưu lượng máu đến vùng dị dạng bằng cách bơm một chất đặc biệt (như keo sinh học hoặc vòng xoắn kim loại) vào mạch máu bất thường.
• Phương pháp này có thể áp dụng độc lập hoặc kết hợp với phẫu thuật/xạ phẫu để tăng hiệu quả điều trị.

Xạ phẫu bằng dao gamma (Gamma Knife)

• Xạ phẫu không xâm lấn, sử dụng bức xạ tập trung cao để làm tổn thương dần mạch máu dị dạng, giúp chúng thu nhỏ và đóng lại theo thời gian.
• Thích hợp với những dị dạng nhỏ, khó tiếp cận bằng phẫu thuật.

Phẫu thuật cắt bỏ dị dạng mạch máu

• Nếu dị dạng có nguy cơ cao vỡ mạch và nằm ở vị trí có thể phẫu thuật an toàn, bác sĩ có thể chỉ định phẫu thuật để loại bỏ hoàn toàn mạch máu bất thường.
• Phương pháp này có nguy cơ cao nhưng mang lại hiệu quả lâu dài.

Việc lựa chọn phương pháp điều trị sẽ phụ thuộc vào đánh giá của bác sĩ chuyên khoa thần kinh. Trong một số trường hợp, nếu dị dạng nhỏ và không có triệu chứng, bác sĩ có thể khuyên người bệnh theo dõi định kỳ thay vì can thiệp ngay lập tức.

Phòng ngừa và theo dõi dị dạng mạch máu não

• Kiểm soát huyết áp và hạn chế các yếu tố nguy cơ như hút thuốc lá, rượu bia.
• Duy trì chế độ ăn uống lành mạnh, giàu omega-3 và vitamin giúp bảo vệ mạch máu.
• Thăm khám định kỳ để theo dõi tình trạng mạch máu và phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường.

Dị dạng mạch máu não là bệnh lý nguy hiểm nhưng có thể kiểm soát nếu được phát hiện và điều trị kịp thời. Nếu bạn có các triệu chứng nghi ngờ, hãy chủ động đi khám để bảo vệ sức khỏe của mình.

Phòng khám Đa khoa Vietlife là địa chỉ uy tín trong điều trị đau đầu với đội ngũ PGS, TS, BS đầu ngành trong lĩnh vực thần kinh. Tại đây, bệnh nhân được thăm khám kỹ lưỡng và xây dựng phác đồ điều trị cá nhân hóa, bao gồm điều chỉnh lối sống, sử dụng thuốc phù hợp và các phương pháp hỗ trợ. Với kinh nghiệm điều trị thành công cho hàng nghìn bệnh nhân, Vietlife cam kết giúp bạn cải thiện sức khỏe não bộ và nâng cao chất lượng cuộc sống.

Đặt lịch khám ngay để được thăm khám trực tiếp bởi các bác sĩ, chuyên gia hàng đầu tại Phòng khám Vietlife. Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY.