Xẹp đốt sống có hồi phục được không là mối quan tâm của nhiều người, đặc biệt là người lớn tuổi hoặc người mắc bệnh loãng xương. Tình trạng này không chỉ gây đau lưng kéo dài mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng vận động, sinh hoạt hàng ngày. Vậy xẹp đốt sống có thể chữa khỏi hoàn toàn không, và đâu là phương pháp điều trị hiệu quả nhất?
Xẹp đốt sống là gì?
Xẹp đốt sống là tình trạng một hoặc nhiều thân đốt sống bị sụp xuống, giảm chiều cao do lực nén quá mức tác động lên cột sống. Tình trạng này thường xảy ra ở vùng cột sống ngực hoặc cột sống thắt lưng và phổ biến nhất ở người lớn tuổi, đặc biệt là phụ nữ sau mãn kinh.
Hiện tượng xẹp có thể diễn ra âm thầm, không có triệu chứng rõ rệt ban đầu, nhưng theo thời gian sẽ gây ra đau nhức, biến dạng cột sống và ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng sống nếu không được điều trị kịp thời.
Nguyên nhân gây xẹp đốt sống
Xẹp đốt sống có thể xảy ra do nhiều nguyên nhân, phổ biến nhất gồm:
Là nguyên nhân hàng đầu. Khi mật độ xương suy giảm, đốt sống trở nên giòn, dễ gãy dù chỉ chịu lực nhẹ.
- Chấn thương cột sống:
Tác động mạnh do tai nạn giao thông, ngã, hoặc mang vác nặng quá sức có thể khiến thân đốt sống bị sụp.
- Bệnh lý cột sống:
Một số khối u ác tính hoặc lành tính ở xương có thể gây phá hủy cấu trúc đốt sống, dẫn đến xẹp.
- Nhiễm trùng cột sống:
Lao cột sống hoặc viêm tủy xương có thể làm yếu đốt sống, khiến chúng dễ bị xẹp.
Triệu chứng thường gặp
Triệu chứng của xẹp đốt sống có thể khác nhau tùy theo mức độ tổn thương, nhưng thường gặp nhất bao gồm:
- Đau lưng dữ dội:
Cơn đau xuất hiện đột ngột, thường tại vùng cột sống bị tổn thương, tăng khi đứng hoặc vận động, giảm khi nghỉ ngơi.
- Giảm chiều cao:
Người bệnh có thể bị giảm từ vài cm đến hơn 10 cm chiều cao nếu xẹp nhiều đốt sống.
- Cong vẹo hoặc gù lưng:
Tình trạng gù do các đốt sống phía trước bị xẹp lún.
- Hạn chế vận động:
Người bệnh gặp khó khăn khi cúi, vặn mình hoặc mang vác.
- Trong trường hợp nặng:
Có thể chèn ép tủy sống, gây tê bì, yếu liệt tay chân, rối loạn tiểu tiện.
Xẹp đốt sống có phục hồi được không?
Câu trả lời là có thể, nhưng mức độ phục hồi phụ thuộc vào nguyên nhân, tình trạng tổn thương và phương pháp điều trị được áp dụng. Nếu được phát hiện sớm và điều trị đúng cách, người bệnh hoàn toàn có thể kiểm soát cơn đau, phục hồi khả năng vận động và ngăn chặn biến chứng.
Trong trường hợp xẹp nhẹ, việc dùng thuốc kết hợp nghỉ ngơi và thay đổi lối sống có thể giúp cải thiện đáng kể. Đối với những trường hợp xẹp nặng hoặc không đáp ứng với điều trị bảo tồn, phương pháp bơm xi măng sinh học (vertebroplasty/kyphoplasty) sẽ giúp cố định đốt sống, giảm đau nhanh chóng và phục hồi chức năng vận động.
Tuy nhiên, cần lưu ý rằng xẹp đốt sống do loãng xương có nguy cơ tái phát cao. Vì vậy, điều trị phục hồi phải đi kèm với kiểm soát nguyên nhân nền như loãng xương hoặc bệnh lý cột sống mạn tính.
Các phương pháp điều trị xẹp đốt sống
Tùy thuộc vào mức độ tổn thương, tình trạng sức khỏe và nguyên nhân nền của bệnh nhân, bác sĩ sẽ đưa ra phương án điều trị phù hợp.
Điều trị bảo tồn
Đây là phương pháp áp dụng cho những trường hợp xẹp nhẹ, chưa có biến chứng chèn ép tủy sống hay thần kinh. Một số hướng tiếp cận bao gồm:
- Nghỉ ngơi hợp lý:
Hạn chế các hoạt động gây áp lực lên cột sống, đặc biệt trong giai đoạn cấp.
- Dùng thuốc:
Các thuốc giảm đau, thuốc giãn cơ, kháng viêm không steroid và thuốc điều trị loãng xương (nếu có) thường được kê đơn.
- Đai lưng:
Được chỉ định trong thời gian ngắn để hỗ trợ giữ cột sống ổn định.
- Vật lý trị liệu:
Sau giai đoạn đau cấp, luyện tập phục hồi giúp cải thiện vận động, tăng cường sức mạnh cơ và hạn chế nguy cơ tái phát.
Can thiệp y tế
Khi điều trị bảo tồn không mang lại hiệu quả hoặc bệnh nhân bị xẹp nặng, bác sĩ có thể chỉ định các phương pháp can thiệp như:
- Bơm xi măng sinh học (Vertebroplasty/Kyphoplasty):
Là kỹ thuật phổ biến nhằm cố định đốt sống bị xẹp, giảm đau nhanh chóng và giúp bệnh nhân vận động sớm trở lại.
- Phẫu thuật chỉnh hình cột sống:
Áp dụng trong trường hợp hiếm, khi có biến dạng nặng hoặc chèn ép thần kinh nghiêm trọng.
Chăm sóc và phòng ngừa tái phát
Sau điều trị, việc chăm sóc và phòng ngừa đóng vai trò quan trọng trong quá trình phục hồi và ngăn chặn tái phát:
- Duy trì chế độ ăn giàu canxi và vitamin D để hỗ trợ xương chắc khỏe.
- Tập luyện thể dục đều đặn với các bài tập phù hợp như đi bộ, yoga, dưỡng sinh.
- Không mang vác nặng, hạn chế cúi gập người đột ngột để tránh tạo áp lực lên cột sống.
- Kiểm soát loãng xương hiệu quả bằng thuốc, dinh dưỡng và theo dõi định kỳ.
- Khám chuyên khoa định kỳ, đặc biệt với người cao tuổi hoặc có tiền sử xương khớp.
Lời kết
Xẹp đốt sống là tình trạng có thể phục hồi nếu được phát hiện và điều trị đúng cách. Dù là điều trị bảo tồn hay can thiệp, mục tiêu đều nhằm giảm đau, cải thiện vận động và chất lượng sống cho người bệnh. Quan trọng hơn, sau điều trị, mỗi người cần chủ động chăm sóc xương khớp và duy trì lối sống lành mạnh để phòng ngừa những tổn thương trong tương lai.
Phòng khám Đa khoa Vietlife là địa chỉ uy tín trong điều trị đau đầu với đội ngũ PGS, TS, BS đầu ngành trong lĩnh vực thần kinh. Tại đây, bệnh nhân được thăm khám kỹ lưỡng và xây dựng phác đồ điều trị cá nhân hóa, bao gồm điều chỉnh lối sống, sử dụng thuốc phù hợp và các phương pháp hỗ trợ. Với kinh nghiệm điều trị thành công cho hàng nghìn bệnh nhân, Vietlife cam kết giúp bạn cải thiện sức khỏe não bộ và nâng cao chất lượng cuộc sống.
Đặt lịch khám ngay để được thăm khám trực tiếp bởi các bác sĩ, chuyên gia hàng đầu tại Phòng khám Vietlife. Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY.
Tư vấn chuyên môn bài viết
BS CKII VŨ VĂN CƯỜNG